Cách giao tiếp tốt với trẻ để phát triển cảm xúc và trí tuệ

Đăng ngày: 11/01/2023
Chia sẻ:

Giai đoạn 1000 ngày đầu đời rất quan trọng để trẻ phát triển về nhận thức. Thực chất, não bộ của trẻ phát triến vô cùng mạnh mẽ, có thể tăng gấp 2 lần khối lượng khi được 1 tuổi. Mà giao tiếp với bố mẹ thường xuyên từ nhỏ là cách tốt nhất để con có thể phát triển lẫn IQ và EQ.

Tại sao bố mẹ cần trò chuyện với trẻ sơ sinh thường xuyên?

Dù mới chào đời nhưng trẻ sơ sinh bắt đầu tương tác với mọi người, nhất là người. Trẻ sẽ bắt đầu làm quen với giọng nói ngọt ngào của mẹ, giúp gắn kết mẹ và bé trong quá trình cho con bú. Trên thực tế, trẻ đã nhận biết được giọng nói của mẹ ngay từ khi còn trong bụng mẹ, thông qua các rung động trong bụng mẹ. Một số nghiên cứu cho thấy các dấu hiệu phản ứng, tương tác của thai nhi trong ba tháng cuối thai kỳ [1].

Thường xuyên trò chuyện với trẻ sơ sinh, ngay cả khi trẻ chưa hiểu lời nói, có thể giúp tạo nền tảng cho sự phát triển khả năng nói chuyên của trẻ trong tương lai. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng giao tiếp bằng biểu cảm khuôn mặt và giọng nói cùng một lúc có thể giúp trẻ biểu đạt và học ngôn ngữ tốt hơn trong thời thơ ấu [2].

Trò chuyện với trẻ thường xuyên có lợi cho cả IQ và EQ của trẻ
Trò chuyện với trẻ thường xuyên có lợi cho cả IQ và EQ của trẻ

Trò chuyện với trẻ giúp phát triển IQ và EQ

  • Thường xuyên trò chuyện với trẻ liên quan đến cả sự phát triển EQ và IQ của trẻ. Thường thì trẻ sẽ phản ứng với nét mặt của mẹ. Mẹ cười thì bé sẽ cũng bắt chước cười theo, mặc dù lúc này trẻ còn chưa hiểu được thế nào là cười, là khóc.
  • Khi mẹ vừa âu yếm, tươi cười và trò chuyện với trẻ cũng là cách giao tiếp với bé bằng hình ảnh và âm thanh cùng một lúc.
  • Sống trong môi trường chan chứa tình thương và hay được trò chuyện, giao tiếp sẽ ảnh hưởng tích cực đến việc học tập và phát triển trí tuệ sau này của trẻ [3].
  • Những trẻ có nhận thức cao về cảm xúc và sống trong môi trường vui vẻ, ít căng thẳng, sẽ có xu hướng phát triển trí tuệ tốt hơn. Khả năng học hỏi, tiếp thu của trẻ em đến từ việc bắt chước theo những gì chúng được tiếp xúc. Vì vậy, những đứa trẻ có EQ ổn định được nhận thấy là học tốt hơn ở trường trong những năm sau [4].
  • Để giao tiếp tốt bố mẹ cần lắng nghe và trò chuyện để trẻ cảm thấy mình quan trọng và được đánh giá cao. Điều này cũng ảnh hưởng đến tính độc lập của trẻ góp phần quan trọng trong quá trình học tập sau này.

Những cách để bố mẹ giao tiếp với trẻ sơ sinh hiệu quả là gì?

0-4 tháng

Đây là giai đoạn sơ sinh, dù trẻ chưa hiểu được gì nhiều nhưng bố mẹ vẫn nên thường xuyên giao tiếp với trẻ:

  • Chơi cũng trẻ trò chơi ú òa, giúp trẻ nhận diện khuôn mặt và các cử chỉ trên gương mặt tốt hơn.
  • Trò chuyện với trẻ thường xuyên để trẻ cảm nhận được nét mặt và cả giao tiếp bằng mắt từ
  • Bắt chước tiếng động mà trẻ tạo ra, ngay cả khi không có nghĩa.
  • Thường xuyên trò chuyện và giới thiệu các từ mới với con. Để trẻ làm quen với phát âm và ngữ điệu cửa mỗi từ.
  • Mỗi trẻ đều có tốc độ phát triển ngôn ngữ khác nhau nên bố mẹ cũng đưng nản chí nếu bé chưa phản ứng trong vài lần đầu.

4-6 tháng

Đọc sách cùng trẻ để giúp trẻ giao tiếp tốt hơn
Đọc sách cùng trẻ để giúp trẻ giao tiếp tốt hơn

Giai đoạn này trẻ đã phát triển vận động, bắt đầu bặp bẹ nói và phát triển tầm nhìn, sự phối hợp giữa tay và mắt hơn. Do đó ba mẹ có thể giao tiếp với trẻ bằng nhiều cách [5]:

  • Trẻ sơ sinh bắt đầu nói chuyện và sử dụng nhiều kỹ năng cử động cơ thể hơn. Do đó, điều này trở thành một phần trong khả năng giao tiếp khi trẻ cần diễn đạt điều muốn nói. Bố mẹ cũng đừng quên chú ý ngôn ngữ cơ thể của trẻ.
  • Trẻ đã có khả năng nhận ra các khuôn mặt, hay nói cách khác là biết “lạ người”. Khi thấy một gương mặt không quen thuộc trẻ sẽ òa khóc ngay.
  • Tiếp tục trò chuyện với trẻ và sử dụng nhiều từ khác nhau sẽ giúp trẻ làm quen với ngôn ngữ hơn.
  • Đọc sách/ truyện cho trẻ nghe hàng ngày
  • Sử dụng đồ chơi để tương tác với trẻ, khuyến khích phát triển vận động như: cầm, nắm…ở trẻ.

6-8 tháng

Vào thời điểm này, trẻ đã có thể nhận ra tên của chính mình và bắt đầu hình thành các âm thanh và tiếng động đơn giản, và thậm chí một số từ [6]

  • Sử dụng cách tiếp cận cho và nhận đồ chơi và tạo ra âm thanh khi bạn làm điều này. Khuyến khích trẻ cầm, nắm đồ chơi bằng một tay
  • Tiếp tục đọc cho trẻ nghe và cho trẻ tương tác với sách bằng cách chạm vào sách.
  • Thỉnh thoảng hãy hát cho trẻ nghe, nói chuyện cười đùa với trẻ mỗi khi cho con bú, thay tã hay khi tắm.
Trò chuyện cả khi thay tã cho trẻ
Trò chuyện cả khi thay tã cho trẻ

8-12 tháng

Hãy tiếp tục giao tiếp với trẻ như ở tháng 6-8. Ngoài ra, dành thời gian cho trẻ ra ngoài nhiều hơn, để trẻ có cơ hội quan sát và khám phá.

Bố mẹ có thể cho trẻ xem những đồ vật đơn giản và hỏi trẻ những câu hỏi đơn giản như “Đây là cái gì?” hoặc “Ở đâu?”. Điều này khuyến khích trẻ sử dụng cơ thể của mình nhiều hơn để thể hiện bản thân và giao tiếp bằng cách chỉ vào đồ vật.

Xây dựng thói quen giao tiếp trước khi đi ngủ để giúp trẻ hình thành thói quen ngủ ngon. Hầu hết trẻ sơ sinh không gặp khó khăn khi ngủ, nhưng giấc ngủ ngon sẽ giúp tăng khả năng học tập và duy trì tính khí tích cực của trẻ [8].

Đừng thường xuyên để trẻ phải ở một mình trong thời gian dài. Vì điều này dễ khiến trẻ sợ hãi, lo lắng có ảnh hương không tốt đến phát triển EQ. Do đó bố mẹ hãy thường xuyên trò chuyện với con trong giai đoạn này để trẻ có thể phát triển cả về IQ lẫn EQ.

Tài liệu tham khảo:

  1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33831801/
  2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35446074/
  3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1361289/#R7
  4. https://psycnet.apa.org/record/2019-74947-001
  5. https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/infant-and-toddler-health/in-depth/infant-development/art-20048178
  6. https://www.unicef.org/parenting/child-development/your-babys-developmental-milestones-6-months#language-and-communication
  7. https://raisingchildren.net.au/babies/connecting-communicating/communicating/communicating-well-with-children
  8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29195725/

Đọc tiếp ...

Trẻ bị chàm sữa có đáng lo và cách xử trí bố mẹ cần biết

Trẻ bị chàm sữa là tình trạng tổn thương da khá phổ biến đối với trẻ từ 2 tháng tuổi. Bài viết này, Little Étoile sẽ giúp bố mẹ hiểu rõ hơn về dấu hiệu, nguyên nhân cũng như cách xử lý...

Chi tiết
Minigame: TINH MẮT GHÉP HÌNH RINH QUÀ CỰC ĐỈNH

​Ba Mẹ hãy sẵn sàng chinh phục cuộc thi tinh mắt của mình! Cùng tham gia minigame để rinh về những phần quà hấp dẫn từ Little Étoile nào.​ ​Thể lệ Chỉ với 03 bước đơn giản:  ​ Bước 1: Like fanpage Sữa Ngôi Sao Nhỏ - Little Étoile và tham...

Chi tiết

CÁC MẸ KHÁC ĐANG ĐỌC

Tham gia câu lạc bộ
Little Étoile

tham gia ngay