Mẹ có biết não trẻ sơ sinh khi 1 tuổi có thể tăng gấp đôi kích thước so với lúc mới sinh? Đây được coi là giai đoạn vàng cần chú trọng cung cấp các axit béo DHA, EPA, ARA để trẻ phát triển não bộ và nhận thức một cách tốt nhất.
DHA, EPA, ARA là các axit béo rất có lợi cho sức khỏe của chúng ta, đặc biệt đối với sự phát triển não bộ và nhận thức ở trẻ sơ sinh. Trong đó, DHA, EPA là axit béo omega-3 có thể tìm thấy trong sữa me, dầu cá hay tảo biển. Còn ARA (Arachidonic acid) hay AA là một dạng của omega-6 có trong sữa mẹ.
Theo Khuyến nghị tiêu thụ của ÚC, EFSA and WHO, chúng ta nên bổ sung chất béo omega-3 với sự kết hợp của cả DHA, EPA ở mọi độ tuổi.
Axit béo Omega-3 DHA. EPA cần thiết cho cho mọi lứa tuổi
Đặc biệt, mẹ bầu được khuyến khích bổ sung DHA, EPA trong thời kỳ mang thai giúp bào thai phát triển tốt hơn [1]. Bởi axit béo omega-3 cần thiết cho phát triển thần kinh của thai nhi và cải thiện cân nặng của trẻ khi chào đời.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng EPA và DHA rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ, bao gồm chức năng tế bào thần kinh, võng mạc và hệ miễn dịch [2].
Omega-3 DHA là chất béo quan trọng nhất cho phát triển não bộ ở trẻ trong giai đoạn 0-2 tuổi. Quá trình dự trữ DHA trong não bộ của thai nhi diễn ra chủ yếu trong ba tháng cuối của thai kỳ và tiếp tục với tốc độ nhanh cho đến hết 2 năm đầu.
Vì hàm lượng DHA có được khi mới sinh tương đối thấp, nên bổ sung DHA giúp tăng trọng lượng não bộ của trẻ trong 12 tháng đầu đời này. Giai đoạn 0-12 tháng tuổi rất quan trọng để trẻ phát triển về não bộ và nhận thức, làm nền tảng phát triển trí tuệ sau này.
Hơn nữa, DHA còn giúp phát triển hoạt động của não để xử lý thông tin khi em bé bắt đầu học hỏi, ghi nhớ và giao tiếp mọi điều với bố mẹ [3].
Bé chơi đùa với mẹ
Cả não bộ và mắt cần phối hợp hoạt đông với nhau để trẻ học hỏi các hành vi và xử lý thông tin mới từ môi trường xung quanh. Do đó, thị giác cũng cần được chú trọng bên cạnh việc phát triển não bộ của trẻ. DHA góp phần phát triển thị giác ở trẻ sơ sinh nếu chất này chiếm khoảng 0,32% trong tổng lượng chất béo trong chế độ ăn uống của trẻ cho đến khi 12 tháng tuổi [4].
Bên cạnh đó, EPA cũng quan trọng không kém DHA vì là thành phần cốt yếu cho sự phát triển chức năng truyền và nhận tín hiệu của não bộ, liên quan đến khả năng học và tập trung của trẻ sau này. Omega 3 (DHA, EPA) giảm ho do dị ứng và hen ở trẻ nhỏ, hỗ trợ hoàn thiện hệ miễn dịch hiệu quả [5].
Chất béo chiếm 60% trong thành phần của não bộ, trong đó DHA và ARA là các lipid chính của não [6]. Các nghiên cứu cho thấy bổ sung DHA và ARA trong giai đoạn sơ sinh tác động tích cực đến khả năng nhận thức, kết nối não bộ và miễn dịch ở trẻ.
ARA là một axit béo omega 6 giúp kích hoạt dây thần kinh trong não và các chức năng khác bao gồm chức năng miễn dịch, hình thành mạch máu, phát triển xương và chức năng của tim.
Nghiên cứu chứng mình rằng 0,33% DHA kết hợp với ARA giúp cải thiện chức năng thị giác và nhận thức ở trẻ sơ sinh 10 tháng tuổi [7, 8]. Không những vậy, omega-3 DHA khi kết hợp với ARA và / hoặc EPA đã được chứng minh cải thiện tỷ lệ dị ứng và nhiễm trùng đường hô hấp trên ở trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi [9].
Bộ đôi DHA, ARA giúp trẻ sơ sinh phát triển não bộ hiệu quả
Trong sữa mẹ trưởng thành có tỷ lệ DHA : ARA ~ 0,33% : 0,47% trong tổng số axit béo (~1: 1,5). Vì vậy, tỷ lệ DHA : ARA tốt nhất cho trẻ sơ sinh từ 0-12 tháng tuổi là 1 : 1,5. Các tỷ lệ 1: 2 hoặc lượng DHA cao hơn sẽ làm chậm quá trình hấp thu ARA [10].
Cả DHA và ARA cùng hoạt động để hỗ trợ lẫn nhau. Mức ARA trong sữa mẹ không thay đổi nhiều, nhưng hàm lượng DHA lại thay đổi tùy thuộc vào chế độ ăn hàng ngày của mẹ. Vì vậy, me hãy ăn thức ăn giàu DHA để cân bằng lại tỷ lệ DHA : ARA khi đang cho con bú.
Ở giai đoạn 0-6 tháng tuổi, tỷ lệ DHA: ARA cho trẻ tốt nhất tương đương tỷ lệ có trong sữa mẹ ~ 1: 1,5 (0,32% và 0,47% tổng số axit béo trong sữa). Điều này đồng nghĩa với bổ sung 115 mg DHA/ ngày và 169 mg ARA/ ngày cho trẻ 6 tháng tuổi [11].
Từ 6-12 tháng, chế độ ăn chủ yếu của trẻ thường là gồm có sữa mẹ và thức ăn bổ sung (như sữa công thức hoặc thức ăn đặc).
Trường hợp phải bổ sung sữa công thức cho trẻ thì mẹ chọn sữa có DHA và ARA lần lượt ở mức 100 mg/ ngày và 140 mg/ ngày [12]. Vì hàm lượng này vẫn tương đương với hàm lượng DHA, ARA có trong sữa mẹ.
Lưu ý: Tuy nhiên, số lượng thực tế bổ sung cho mỗi trẻ có thể khác nhau tùy theo khả năng hấp thu của từng trẻ.
Thực phẩm giàu DHA, EPA cho bé
Tuy nhiên, cơ thể không thể tự tổng hợp các loại axit béo này nên trẻ cần bổ sung qua sữa mẹ/ sữa công thức hay từ thức ăn dặm. Các thực phẩm giàu DHA, EPA, ARA mà mẹ có thể bổ sung cho bé như:
Nếu đang trong giai đoạn cho con bú thì mẹ có thể làm giàu nguồn DHA, EPA, ARA có trong sữa mình bằng cách ăn cá béo thường xuyên hay dầu gan cá.
Các loại dầu thực vật (dầu đậu nành, dầu oliu…) cũng cung cấp các chất tiền DHA và ARA như anpha linolenic, axit linoleic, sau khi vào trong cơ thể các chất này sẽ tổng hợp thành DHA và ARA.
Nguồn tham khảo
Xem thêm:
21/07/2023
Đạm whey là một dạng protein chính cung cấp đầy đủ các axit amin cần thiết cho sự phát triển và duy trì cơ bắp, đồng thời giúp duy trì tổng thể sức khỏe. Trong sữa động vật đều có 3 chất đa lượng chính: carbohydrate, đạm (protein) và chất béo. Trong đó, đạm có […]
15/05/2023
Trong giai đoạn tuổi từ 2 đến 6 tuổi là thời điểm quan trọng để trẻ tập trung phát triển toàn diện về cả thể chất lẫn trí tuệ. Để giúp con tiếp tục bức phá trong hành trình khám phá thế giới mới, việc cung cấp những loại thực phẩm bổ sung đầy đủ […]
03/05/2023
Chất xơ GOS (Galacto-oligosaccharides) là một loại oligosaccharide được tìm thấy trong sữa mẹ và sữa bò có vai trò quan trọng trong sức khỏe tiêu hóa và miễn dịch trẻ nhỏ. Chất xơ GOS là gì? Chất xơ GOS (Galacto-oligosaccharides) thuộc họ chất xơ dinh dưỡng đa lượng. Chúng là một loại carbohydrate không được […]
04/05/2023
Chắc hẳn các bậc Cha Mẹ đều ít nhật một lần khó khăn trong việc chọn loại sữa thích hợp cho hệ tiêu hóa của trẻ. Đây là một trong những yếu tố quan trọng để đảm bảo sự phát triển và tăng cân của bé. Tuy nhiên, với sự đa dạng của các loại […]
25/04/2023
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất đối với trẻ sơ sinh trong những năm đầu đời. Tuy nhiên tuyến sữa ở mỗi người mẹ lại khác nhau, lượng sữa mẹ ở người phụ nữ trong những tháng đầu sau sinh không phải lúc nào cũng đáp ứng đủ nhu cầu của trẻ. Và […]
20/04/2023
Hiện nay, rất nhiều mẹ bỉm tin dùng các dòng sữa công thức được nhập khẩu từ Úc, bởi những thành phần dinh dưỡng trong sữa đều đáp ứng nhu cầu hỗ trợ tối ưu cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Nhưng trên thị trường có quá nhiều lựa chọn có làm mẹ […]
15/05/2023
Trong giai đoạn tuổi từ 2 đến 6 tuổi là thời điểm quan trọng để trẻ tập trung phát triển toàn diện về cả thể chất lẫn trí tuệ. Để giúp con tiếp tục bức phá trong hành trình khám phá thế giới mới, việc cung cấp những loại thực phẩm bổ sung đầy đủ […]
04/05/2023
Chắc hẳn các bậc Cha Mẹ đều ít nhật một lần khó khăn trong việc chọn loại sữa thích hợp cho hệ tiêu hóa của trẻ. Đây là một trong những yếu tố quan trọng để đảm bảo sự phát triển và tăng cân của bé. Tuy nhiên, với sự đa dạng của các loại […]
25/04/2023
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất đối với trẻ sơ sinh trong những năm đầu đời. Tuy nhiên tuyến sữa ở mỗi người mẹ lại khác nhau, lượng sữa mẹ ở người phụ nữ trong những tháng đầu sau sinh không phải lúc nào cũng đáp ứng đủ nhu cầu của trẻ. Và […]
20/04/2023
Hiện nay, rất nhiều mẹ bỉm tin dùng các dòng sữa công thức được nhập khẩu từ Úc, bởi những thành phần dinh dưỡng trong sữa đều đáp ứng nhu cầu hỗ trợ tối ưu cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Nhưng trên thị trường có quá nhiều lựa chọn có làm mẹ […]
20/04/2023
Trẻ dưới 1 tuổi cơ thể vẫn chưa có sức đề kháng hoàn chỉnh và khá nhạy cảm với các tác nhân gây hại. Lúc này nguồn cung dinh dưỡng chủ yếu của trẻ vẫn là sữa mẹ hoặc sữa công thức (trong trường hợp mẹ thiếu hoặc không có đủ cho con bú). Tuy […]
20/04/2023
Mẹ đã chuẩn bị sẵn sàng cho trẻ khi bước vào giai đoạn 01 – 03 tuổi chưa? Hãy để Little Étoile giúp mẹ, mang đến những giải pháp dinh dưỡng phát triển toàn diện cho trẻ.