Lần đầu bé biết viết

Đăng ngày: 07/12/2021
Chia sẻ:

Lần đầu bé biết viết sẽ là khoảnh khắc vô cùng đặc biệt và ý nghĩa trong hành trình khôn lớn của con. Song, phần lớn ba mẹ phân vân thời điểm nào thích hợp để con có thể viết và cần làm gì để bé yêu có thể viết được chữ cái đầu tiên thuận lợi.

Thời điểm và dấu hiệu bé có thể viết được chữ cái đầu tiên

Làm thế nào để biết được bé yêu nhà mình đã đến giai đoạn để có thể viết được những chữ cái đầu tiên? Mỗi bé có một sự phát triển khác nhau, vậy nên lần đầu biết viết ở các bé có thể không giống nhau.

Thời điểm thích hợp

Theo nghiên cứu, trẻ em có thể bắt dầu viết được ngay từ 3 tuổi [1]. Lúc này, bên cạnh thị giác, thính giác, xúc giác và lời nói thì các bé cũng muốn sử dụng chữ viết như một phương thức để giao tiếp.

Ban đầu, bé chỉ có thể vẽ các nét vẽ nguệch ngoạc hay tạo ra các chữ viết gần đúng. Thế nhưng, nếu được người lớn như thầy cô, bố mẹ chỉnh sửa thì bé có thể viết được các chữ phức tạp và chính xác hơn.

Bé có thể cầm bút tạo ra các nét vẽ nguệch ngoạc từ khi 3 tuổi

Bé có thể cầm bút tạo ra các nét vẽ nguệch ngoạc từ khi 3 tuổi

Dấu hiệu nhận biết

Để có thể viết được, trẻ cần kết hợp nhiều kỹ năng khác nhau:

Kỹ năng nghe: nghe các chữ cái và từ (âm thanh)

Kỹ năng nói: nói các chữ cái và từ (âm thanh và cách phát âm)

Khả năng nhận biết, ghi nhớ:

  • Nhận biết các chữ cái và từ trông như thế nào và ghi nhớ chúng (trực quan).
  • Nhận biết chữ trong sách và những gì được in trong đó (trải nghiệm, chuyển động)

Khả năng chú ý: tập trung những gì bé làm lâu hơn.

Kỹ năng truyền đạt: lặp lại, thuật lại những gì mà bé được xem, được nghe…

Do đó, mẹ có thể nhận biết được trẻ có thể bắt đầu làm quen với chữ viết khi trẻ có hứng thú với sách và chữ cái. Chẳng hạn, con hay thích chơi với sách, lật sách, hay xem các hình vẽ và chỉ vào chữ. Thỉnh thoảng mẹ sẽ bắt gặp bé dùng bút màu vẽ các hình vẽ nguệch ngoạc trên giấy.

Ngoài ra, khi nhận thấy bé có thể đọc các từ đơn giản, biết đếm, tức là lúc này con hoàn toàn có thể tập viết. Bởi những kỹ năng đọc, làm toán và viết thường phát triển đồng thời với nhau.

Khi nào nên cho trẻ viết lần đầu?

Bố mẹ nào sẽ cũng rất hạnh phúc khi chứng kiến lần đầu bé biết viết. Vậy lúc nào nên bố mẹ cho trẻ viết một cách thực sự nghiêm túc chứ không phải chỉ là những hình vẽ thô sơ?

Khi nào nên cho bé tập viết?

Khi nào nên cho bé tập viết?

Khi trẻ được 12-18 tháng tuổi

Ở khoảng thời gian này, mặc dù trẻ chưa biết cầm bút chì đúng cách nhưng đã có thể sử dụng để vẽ các hình ảnh đơn giản. Sở dĩ thời gian này bé có thể làm được điều đó là vì:

– Trẻ đã có “tầm nhìn sâu”: Sử dụng mắt, điều chỉnh gần xa để tập trung vào những gì con viết hoặc vẽ.

– Sử dụng trí nhớ: Não bộ của trẻ sẽ lưu hình ảnh và gửi tín hiệu đến bàn tay. Từ đó trẻ sẽ vẽ ra theo trí nhớ của mình.

– Hiểu được quy luật của bút và giấy: Trẻ nhận ra sự di chuyển của bút chì, bút màu trên giấy sẽ tạo ra các hình vẽ.

Tuy nhiên, ở giai đoạn này, tất cả những gì trẻ làm với giấy và bút chỉ là bắt chước, tái hiện lại chứ chưa thật sự hiểu được ý nghĩa của chữ viết. Hơn nữa, xương trẻ còn yếu, chưa thể điều khiển tay một cách linh hoạt nên chỉ mới tạo ra được những hình vẽ đơn giản.

Khi trẻ được 2-3 tuổi

Lúc này trẻ đã có thể tự mình tạo ra các hình dạng cơ bản bằng cách vẽ lại những gì thấy được, chẳng hạn như ngôi nhà, người, con mèo, con chó… Thậm chí, một số trẻ còn có thể vẽ được nhiều hình dạng hình học như đường thẳng, hình tam giác, hình vuông, hình tròn.

Bên cạnh đó, trẻ cũng phát triển khả năng ghi nhớ hình ảnh, cụ thể là ghi nhớ cách tạo ra các hình dạng giống nhau và biết cách lặp lại.

Đây là thời điểm vàng để trẻ làm quen với chữ viết, thế nên có thể bố mẹ sẽ chứng kiến lần đầu bé biết viết khi bé chạm mốc 3 tuổi.

Ba mẹ cần làm gì để trẻ có thể biết viết?

Dạy trẻ cách cầm bút

Trẻ em bẩm sinh thường sẽ cầm nắm bằng cả bàn tay (trừ ngón cái). Thế nên bố mẹ cần dạy cho trẻ cách cầm bút đúng để con có thể thuận lợi trong quá trình tập viết.

Cách cầm bút của hầu hết các bé lúc đầu

Cách cầm bút của hầu hết các bé lúc đầu

Hướng dẫn con điều khiển bút

Mặc dù trẻ biết cầm bút là do tự phát, cộng với “kỹ năng vận động” có thể giúp con di chuyển bút trên giấy. Nhưng giai đoạn này con chưa biết cách điều khiển để tạo ra chữ viết. Vậy nên, ba mẹ cần hướng dẫn để bé có thể biết điều chỉnh linh hoạt hơn trong chuyển động và áp lực.

Hướng dẫn cách viết

Mẹ nên hướng dẫn bé cách viết chính xác

Mẹ nên hướng dẫn bé cách viết chính xác

Cuối cùng, bố mẹ có thể hướng dẫn con cách viết sau:

  • Hướng dẫn cách tạo từng chữ cái.
  • Cho trẻ biết hướng của luồng viết, từ trái sang phải.
  • Kiểm soát hình dạng và kích thước của các chữ cái và số. Lúc mới tập viết, mẹ nên cho bé viết trong 5 ô ly vở.
  • Sau khi viết được chữ cái, hãy cho trẻ viết cả từ (như tập viết tên của mình).

Việc cần làm là ba mẹ phải kiên nhẫn và đồng hành cùng con. Những kỹ năng đầu đời rất quan trọng để rèn luyện đôi tay bé. Hãy để lần đầu bé biết viết trở thành khoảnh khắc thú vị cho trẻ, tuyệt đối không “dục tốc” hoặc ép buộc làm trẻ sợ hãi.

Chăm sóc trẻ để phát triển khả năng viết tốt nhất

Tập trung phát triển cho trẻ kỹ năng nghe, quan sát, ghi nhớ

Cho bé đọc sách để phát triển khả năng ghi nhớ

Cho bé đọc sách để phát triển khả năng ghi nhớ

Ba mẹ cần dành nhiều thời gian ở bên trẻ, tương tác và tạo ra các hoạt động thú vị để phát triển kỹ năng viết. Chẳng hạn như:

  • Dành thời gian đọc cho con nghe, khuyến khích con lặp lại điều con vừa nghe được.
  • Khuyến khích con tương tác với sách như lật giở
  • Cho trẻ tô màu, xem sách có nhiều hình ảnh
  • Chơi các trò chơi phát triển khả năng ghi nhớ (chẳng hạn: ú òa).
  • Khuyến khích con sao chép, vẽ các hình đơn giản như hình tròn, đường thẳng, chữ thập…
  • Khi đi ra ngoài, thường xuyên chỉ bảng hiệu, hình ảnh để con quen mặt chữ.

Tập trung vào dinh dưỡng

Bên cạnh đồng hành cùng con thì dinh dưỡng là yếu tố ba mẹ không được bỏ qua. Bởi vì một khi trẻ được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho sự phát triển của cơ xương khớp và trí não thì con hoàn toàn có khả năng chạm tới khoảnh khắc lần đầu biết viết sớm.

Axit béo Omega-3 là thành phần quan trọng cho mắt, trí não có liên quan tới khả năng đọc, viết và nhận thức. Một khi con được bổ sung đủ chất này sẽ có trí nhớ tốt về hình ảnh, âm thanh, lời nói, cảm nhận và chuyển động [2].

Chất cần thiết tiếp đến là protein. Đây vốn là thành phần quan trọng cho sự phát triển của cơ xương khớp. Con sẽ biết dùng tay, điều khiển các ngón tay một cách linh hoạt. Hơn nữa, trẻ cũng phát triển các kỹ năng vận động khác, có lợi cho việc tập viết.

Ngoài axit béo Omega-3, protein thì ba mẹ cũng đừng quên bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng khác để hỗ trợ sự phát triển của não và mắt như iốt, kẽm, vitamin B12, choline, lutein và sắt.

Hãy chuẩn bị sẵn sàng cho lần đầu bé biết viết và biến điều này thành khoảnh khắc quan trọng, thật đáng nhớ ba mẹ nhé!

Nguồn tham khảo:

  1. https://www2.ed.gov/parents/academic/help/reader/part9.html
  • https://www.education.vic.gov.au/childhood/professionals/learning/ecliteracy/emergentliteracy/Pages/writingwithchildren.aspx#link98
  • https://www.education.vic.gov.au/Documents/school/teachers/teachingresources/discipline/english/literacy/LiteracyandNumeracyTipstoHelpYourChild_Final.pdf
  • https://www.savethechildren.org/content/dam/global/reports/education-and-child-protection/edu-elm-13.pdf
  1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22541055/

Xem thêm:

1000 ngày đầu đời – Dinh dưỡng phát triển nhận thức tối ưu cho trẻ

Chế độ dinh dưỡng cho hàm răng của bé thêm chắc khỏe

Đọc tiếp ...

Những cột mốc phát triển của trẻ bố mẹ cần biết (2-6 tuổi)

Trong những năm đầu đời, đặc biệt từ 2-6 tuổi là lúc những cột mốc phát triển của trẻ liên tục thay đổi, cả về nhận thức và vận động. Chắc hẳn là bố mẹ thì ai cũng muốn chứng...

Chi tiết
GIÁNG SINH ĐOÁN ĐÚNG Ô CHỮ – NHẬN QUÀ LIỀN TAY

CHRISTMAS IS COMING Chào đón một mùa Giáng sinh ấm áp bằng chương trình của Ngôi Sao Nhỏ Little Étoile, nhận quà ngay cho bé. Nhanh nhanh tay kẻo hết Mẹ ơi! Các Mẹ tham gia bằng cách trả lời...

Chi tiết

CÁC MẸ KHÁC ĐANG ĐỌC

Tham gia câu lạc bộ
Little Étoile

tham gia ngay